TL mevduat faizi yüzde 50’ye dayandı

Bankacılık sektörü makroihtiyati önlemler nedeniyle hedefleri yakalamak için mevduat faizi yarışını hızlandırdı. 2 Haziran haftasında ortalamada yüzde 37,39’a ulaşan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi geçen hafta ise sektör kaynaklarına göre yüzde 47’ye kadar çıktı.

Bankacılık sektöründe mevduat faizi yarışı hızla sürüyor. Merkez Bankası verilerine göre 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri 2 Haziran haftası itibariyle ortalamada yüzde 37,39’a yükseldi. TL mevduat faizi bir yılda 20 puan, 2022 sonundan bu yana ise 13 puan arttı. Bankacılık sektörü kaynakları ise geçen hafta TL mevduat faiz oranının yüzde 47’ye kadar çıktığını vurguladı.

Türkiye’de seçimlerden sonra başka Hazine ve Maliye Bakanlığı olmak üzere ekonomi kadrolarında değişiklik yaşanıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ardından geçen hafta Merkez Bankası başkanlığına Gaye Erkan atandı. Ancak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) başına ise eski Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu getirildi. Bu durum piyasada eski politikalardan dönüş bekleyen piyasada soru işareti yarattı. Kavcıoğlu döneminde bankacılık sektörüne yönelik sonunda menkul kıymet alım zorunluluğuna çıkan birçok makroihtiyati önlem getirildi. Yönetim değişse de henüz bankacılık sektörüne yönelik makroihtiyati önlemlerde bir düzenleme gelmedi.

Sektör halen daha TL mevduat oranında yüzde 60 ve yabancı para dönüşüm oranında hedefl erini tutturmak ile ihtiyaç ve ticari kredi faizlerinde belli bir oranın üzerine çıkmamaya çalışmak zorunluluğunda. Bu durum TL mevduat faizlerinde sert yükselişin de devam etmesine neden oluyor.

1 yılda mevduat faizinde artış 20 puan

Bu yılın başından itibaren sektör TL mevduat faizinde artırılan hedefl eri yakalamak için hızlı bir yarışın içine girdi. Geçen yıl haziran başında yüzde 17,59 olan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi 2 Haziran itibariyle Merkez Bankası verilerine göre ortalamada yüzde 37,39’a çıktı. Bu 1 yılda 20 puanlık artış yaşandığını gösteriyor. 2022’nin son haftasında ise TL mevduat faizi ortalamada yüzde 24,17 seviyesinde bulunuyordu. Yine yılsonuna göre 6 aydaki artış 13.22 puan oldu. Geride bıraktığımız haftada ise bankacılık sektörü kaynakları artışın sürdüğünü vurgulayarak yüzde 47’ye varan faiz oranları uygulandığına dikkat çekti. Merkez Bankası ortalama TL mevduat faiz verilerinde son haftalarda uygulanan oranlar ile toplam mevduatların faiz oranları arasındaki fark da oldukça yüksek.

Merkez Bankası ortalama verilerine göre 3 aya varan TL mevduat faizi stok oranı yüzde 26,64. Son haftadaki faiz oranı ile arasındaki fark 10.75 puana geldi. Toplam TL mevduat faizi stokta yüzde 21,40 seviyesinde. 2 Haziran haftasında bu oran stok mevduattaki faiz oranının tam 5.53 puan üzerine geldi ve yüzde 26,93’e ulaştı. Bankacılık sektörü kaynakları mevduatlardaki bu maliyet artışının bankaların bilanço yönetimini zorlaştırdığını dile getirirken faiz oranlarındaki artış hızı bu şekilde devam eder ve regülasyonlarda yumuşama olmazsa stok mevduatlara uygulanan faizin de son haftaları yakalayacağını vurguladı.

TL mevduat faizi artışında kur korumalı mevduata bankacılık sektörünün cazibe sağlamak için yaptığı uygulamaların da payı büyük. Kur korumalı mevduatta dövizden dönüşüm hesaplarına prim uygulamaları faizi artırırken Merkez Bankası önceki hafta peşin prim uygulamasına son verilmesini istemişti. Tüm bunlara karşın bankacılık sektörü kaynakları hem KKM'yi hem de TL mevduatları artırabilmek için tüm şubelerin bu yönde çalıştığına işaret etti.

İhtiyaç kredi faizi ortalamada %40’ı geçti

Mevduat faizlerinde yükselişe tüketici kredi faizleri de eşlik ediyor. Merkez Bankası regülasyonları ihtiyaç kredisinde 70 bin liraya kadar olan kredileri muaf tutuyor. Bankacılık sektörü kaynakları da kredi iştahı zaten kalmamış sektörün ihtiyaç kredisinde 70 bin lirayı geçmediğini dile getirdi. Merkez Bankası verilerine göre 2 Haziran haftası itibariyle ihtiyaç kredi faizi bir önceki haftaya göre 0.18 puan arttı ve yüzde 40,14’e çıktı. İhtiyaç kredi faizinde bu kadar yüksek oran en son Eylül 2003’te görülmüştü. 20 yılın zirvesinde çıkan ihtiyaç kredisi faizi cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun ardından sert artmıştı o artış serisi de devam ediyor. Öte yandan bankaların TL bazlı ticari kredilerin faiz oranı ise aynı haftada bir önceki haftaya göre 0.05 puan azalışla yüzde 14,95’e indi. Kurumsal kredi kartı ve KMH hariç ticari kredi faizi de 2 Haziran haftasında %14,23 oldu.

EKONOMİM