Voleybol Nedir?
Voleybol, altışar kişiden oluşan iki takım arasında oynanan, topu en fazla üç pas yapıp filenin üzerinden geçirmeyi ve rakip takımın sahasına düşürmeyi hedefleyen bir takım oyunu. Voleybolun 1895 yılında ABD’de Holyoke YMCA isimli okulda Beden Eğitimi Öğretmenliği yapan Wiliiam Morgan tarafından hayata geçirildiği biliniyor.
Oyunun kuralları ve gerekli ekipmanlara geçmeden önce tarihi hakkında bilgi verelim. Altı kişiden oluşan iki takım arasında ve temel amacı topu, sahanın tam ortasında yer alan filenin üzerinden en fazla üç vuruşta çarptırmak olan voleybol, Amerika’lı beden eğitimi öğretmeni William G.Morgan tarafından 1895’te kurgulanmıştır. Oyunun ismi, topa yere vurmadan vurma ilkesi olan “Vole” kelimesinden yola çıkılarak voleybol konulmuştur.
Okulda beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan William G. Morgan, 9 Şubat 1895’te topları yere değmeden vurma ilkesine dayanan bir oyun geliştiriyor. İlk adı “mintonette” olan bu oyun, sonradan ortaya çıkış amacına uygun olarak “volleyball” ismini alıyor. (Volley kelimesi, İngilizcede “topa yere değmeden vurmak” anlamına geliyor.) O günden bugüne gelişen kurallar, bugünkü voleybol sporunun temelini oluşturuyor.
Kısa sürede oldukça sevilen oyun, I.Dünya Savaşı sırasında Amerika’lı askerler aracılığıyla Avrupa’ya taşındı. Sonrasında ise birçok farklı ülkede bağımsız bir şekilde oynandıktan sonra 1947’de Paris’te Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB) kuruldu. Günümüzde, merkezi İsviçre’nin Lozan kentinde bulunan FIVB‘ye 160’tan fazla üye ülke bulunmaktadır.
Morgan, basketbol topunun iç lastiğini kullanarak bu oyunu tasarlamış ve hâliyle ilk oyunu da öğrencilerine oynatmıştır. ABD’nin I. Dünya Savaşı’na katılmasıyla birlikte voleybolun Amerikan askerleri tarafından Avrupa ve diğer kara parçalarında da oynanmasıyla beraber dünyaca oyun dünyaca ünlü hale gelmiştir. 1964’te ise voleybol Tokyo Olimpiyatları’nda yer almıştır. Birazdan okuyacağınız satırlarda, voleybol nasıl oynandığına, kurallarına ve diğer pek çok detaya yer verdik.
Voleybol Nasıl Oynanır?
Voleybol oynamak için öncelikle iki takım oluşturmak gereklidir. Voleybol oynayacağınız yer kapalı veya açık bir alan olabilir. En çok tercih edilen ise kapalı salonlardır. Kapalı salonların zemini voleybol oynamaya daha müsaittir. Voleybolun içerisinde olması gereken kurallar vardır. Bu kurallar çerçevesinde büyük bir zevkle voleybol oynayabilirsiniz.
Voleybolun amacı ise elinizdeki topu kurallara uygun şekilde karşı sahaya atarak sayı kazanmaktır. Topu attığınız karşı taraftaki oyuncuların bu topu karşılayamaması gerekmektedir. Ayrıca sayı kazanmanız içşn topun sahanın içine düşmesi lazımdır. Bu şartları sağlayarak voleybol oynayabilirsiniz.
VOLEYBOL SAHASI
Oyun alanı, 18×9 m2 ölçülerinde bir dikdörtgendir ve her yönde en az 3 m genişliğinde olan bir serbest bölge ile çevrilmiştir. Oyun sahasının üzerinde bulunan serbest oyun boşluğu, her türlü engelden arındırılmış olmalıdır. Serbest oyun boşluğu, oyun sahası yüzeyinden ölçüldüğünde en az 7 m yüksekliğinde olmalıdır. Sahayı çevreleyen çizgiler 5 cm kalınlığındadır.
Sahanın yüzeyi düz ve yatay olmalıdır. Oyuncular için sakatlanmaya yol açacak herhangi bir tehlike teşkil etmemelidir. Pürüzlü ve kaygan yüzeylerde oynanması yasaktır. FIVB Dünya ve Resmi Müsabakalarında sadece tahta veya sentetik bir yüzeyin kullanılmasına izin verilir. Bu yüzey daha önce FIVB tarafından onaylanmış olmalıdır. Kapalı salonlarda oyun alanının yüzeyi açık renkte olmalıdır. FIVB Dünya ve Resmi Müsabakalarında çizgiler için beyaz, oyun alanı ve serbest bölge için farklı renkler kullanılmalıdır. Açık hava sahalarında drenaj amacıyla her metre için 5 mm’lik bir eğime müsaade edilir. Saha çizgilerinin sert bir maddeden oluşturulması yasaktır.
Voleybol Saha Ölçüleri Nelerdir?
Sahanın uzunluğu 18 metre genişliği ise 9 metredir. Sahanın orta çizgisinde serbest bölge diye adlandırılan yer 3 metredir. Filenin uzunluğu ise erkeklerde 2.43 metre, kadınlarda ise 2.24 metre şeklindedir.
Voleybol Maçı Ne Kadar Sürer?
Her dakikanın heyecanla geçtiği voleybol oyunlarında süre bulunmuyor. Maçlar süre karşısında oynayarak değil, 25’er sayılık setlerin tamamlanmasıyla ilerliyor. İki takımdan birinin 25’inci set sayısına ulaşması ve toplamda beş setten üçünü kazanması, takımlar arasındaki rekabete ve güce bağlı olarak farklı sürelerde gerçekleşebiliyor.
GENEL KURALLAR
- Takımlar 6 as, 6 yedek oyuncudan oluşur.
- Topu rakip sahaya düşüren sayı kazanır.
- Bir takım topa arka arkaya en fazla 3 kere temas edebilir, bir oyuncu topa arka arkaya 2 defa dokunamaz.
- Topa vücudun herhangi bir yeri ile vurmak serbesttir.
- Voleybol 5 set üzerinden oynanır. Karar seti hariç her sette 25 sayıya ulaşan takım seti kazanır. 3 set alan takım müsabakayı kazanmış olur.
- Setlerde 2-2 eşitlik olması durumunda 15 sayılık karar seti oynanır.
- Setlerde 24-24 ya da karar setinde 14-14 eşitlik olması durumunda bir takım 2 sayıyla üstünlük sağlayana kadar set ya da maç devam eder.
-Oyuncular saat yönünde olmak üzere sürekli yerlerini değiştirerek oynarlar. (Her sayıda dönülmez. Rakip sayı aldıktan sonra alınan sayıda dönülür. Tekrar rakibe sayı verinceye kadar dönülmeden devam edilir.)
- Takımlar her setten sonra saha değişimi yaparlar.
- Oyuncuların sahada yeri bellidir. 3 oyuncu önde, diğer 3 oyuncusu ise arkada yer alır.
Voleybolun Kuralları Nelerdir?
● Altı kişiden oluşan iki takım oluşturulmalıdır.
● Voleybol oynamaya uygun bir saha seçilmelidir.
● Voleybol sahasının ortasında alanı iki eşit parçaya bölmüş olan bir file yer almalıdır.
● Standartlara uygun yumuşak bir voleybol topu olmalıdır.
● Voleybol maçı servis atışı ile başlar.
● Bir takımın sayı kazanması için topu rakip takım sahasına göndermesi gereklidir. Atılan top zemine değerse sayı kazanılmış olur.
● Voleybolda rakip takım sahasına atılan top eğer dışarıya giderse sayı rakip takımın olur.
● Servis atışları tek bir dokunuşla servis alanı içinden yapılmalıdır.
● Oyunda bir takımın gelen topa üç kere vurma hakkı vardır. Üç vuruş sonunda top diğer takım sahasına atılmalıdır.
● Gelen topa aynı oyuncu üst üste iki kere kesinlikle vuramaz. Eğer vurursa sayı kaybedilir.
● Rakip sahaya kesinlikle ayak basılamaz. Bir takım üç set kazandığı zaman maçı kazanmış olur.
En Önemli Voleybol Terimleri Nelerdir?
Keyifli bir voleybol maçı esnasında spikerden duyduğunuz ancak anlamını yapılan hareketlerle çıkarmaya çalıştığınız o terimleri hatırladınız mı? Evet, işte; bu önemli voleybol terimlerini ve ne anlama geldiklerini şimdi öğrenebilirsiniz:
Blok: Rakip takım oyuncularının hücumunu önlemek amacıyla file önünde yükselerek yapılan karşı atak.
Block out: Hücum esnasında rakip takım oyuncusuna blok yapıldıktan sonra topun oyuncuya çarparak dışarıya çıkması.
Manşet: Oyuncuların iki avucunu birleştirerek kol içi ya da baş parmaklarıyla yaptıkları vuruş.
Plase: Voleybol topunu file üzerinden karşı takımın sahasına yumuşak bir şekilde bırakmak.
Plonjon: Oyuncunun kendi sahasına düşen topa yetişmek amacıyla öne doğru veya yere paralel uzandığı atlayış.
Servis: Oyuncunun kendi saha çizgisinin gerisinden kullandığı ve topu oyuna soktuğu atış.
Smaç: Oyuncunun file önünde yükselerek tek bir elinin iç kısmıyla topa sert şekilde vurması.
Smaçör: Filenin önünde bekleyen ve takım arkadaşlarından gelen topu smaç vurarak rakip sahasına gönderen oyuncu.
Tie Break: 2-2 eşitliğin bulunduğu maç skorunu 3-2’ye ulaştırmak adına oynanan kısa set. Bu set, normalden farklı olarak 25’inci değil 15’inci sayıda son buluyor.
Libero: Farklı renk forma giyen ve orta oyuncuyla dönüşümlü olarak oynayan oyuncu.
Fake: Rakip oyuncuyu pas veya şut konusunda yanıltmak amacıyla yapılan el, kol ve vücut hareketleri.
Saha: Her ne kadar bir malzeme olmasa da sahanın önemini anlatmak için buradan başlamak lazım. Voleybol; düz, engebesiz ve kaymaz bir zeminde oynanmalıdır. Uluslararası Voleybol Federasyonu’nun belirlediği ölçülere göre saha 18×9 metre uzunluklarında olmalıdır. Fakat profesyonelce oynamadığınızda düz ve engebesiz bir alan iş görecektir.
File: Oyun alanını ikiye bölen voleybol filesi, en önemli ekipmanların başında gelir. 10 cm’lik kareler şeklinde örülmüş bir ağ olan filenin kenarı beyaz bantlarla çevrilidir. En olarak bir 1 metre olan file genişlik olarak 9,5 veya 10 metre civarında olmalıdır.
Voleybol topu: Oyunun temel malzemeleri arasında yer alan voleybol topu; 65-67 cm çevresi olan ve yaklaşık olarak 280 gram civarında olan bir toptur. Deri ya da sentetik deriden imal edilir.
Forma: Profesyonel veya amatör olarak oynanan voleybol maçlarında kullanılan forma, 1’den 20’ye kadar verilen numaralardan oluşur. Libero forması diğer formalardan farklıdır. İstenilen renk ve bedenlerde formaları takımca seçerek ekip ruhunu sahada yansıtabilirsiniz.
Voleybol ayakkabısı: Oyun sırasında oldukça hızlı ve esnek olmak oldukça önemlidir. Bu nedenle voleybol ayakkabısı seçimine dikkat etmek gerekir. Sakatlık riskini en aza indirmek için yüksek hareket kabiliyeti sunan ve esnek modelleri tercih etmelisiniz.
Aksesuarlar: Oyunun diğer önemli ekipmanları ise şu şekildedir; dizlik, kolluk, baldırlık, el ve ayak bilekliği… Tüm bu ekipmanlar daha korunaklı ve profesyonelce spor yapmanız için özel olarak tasarlanmaktadır. Sporcu sağlığını korumak adına özellikle dizlik, kolluk kullanımı gereklidir.
Voleybol topunun ağırlığı ve çapı nedir?
Deri kaplı olan voleybol topunun çapı 16.5 cm civarında, ağırlığı ise 196-280 gr arasındadır.
Voleybol topu numaraları nedir?
Voleybol topları büyüklüklerine göre ise 5 numara voleybol topu, mini voleybol topu ve 4 numara voleybol topu olmak üzere üçe ayrılıyor. 5 numara voleybol topları genellikle yetişkinler için uygun oluyor. FIVB standartlarına göre üretilen bu toplar, tüm sporcuların rahatlıkla oynayabileceği ideal top büyüklüğüne sahip.
Voleybol topu ağırlığı ne kadardır?
Standartlara uyumlu bir voleybol topu ağırlığı, 260-280 gram olarak tasarlanmalıdır. Top çevresi ise 65-67 cm arasında bulunması gerekir. Voleybol topunun iç basıncı ne çok şişkin ne de az şişkin olmalıdır. Topun iç basıncı 4.26 ila 4.61 psi değerini göstermelidir.
Voleybol topu kaç psi olmalı?
Voleybol topu agırlıgı 260-280 gram olmalıdır. Top çevresinin ise 65-67 santimetre arasında bulunması gerekmektedir. Voleybol topu iç basıncı 4.26 ila 4.61 psi degerlerini göstermelidir. (0.30 – 0.325 kg/cm² yani 294-318 mbar veya hPa).
Voleybol topunun çevresi kaç cm?
Standart bir voleybol topunun ağırlığı 260 ile 280 gram arasında olmalıdır. Topun çevresinin ise 65-67 cm olması gerekirken topun iç basıncı 0.30 ile 0.325 kg/cm² arasında olmalıdır.
Voleybol spor terimleri nelerdir?
Atma (Throw): Topu yakalayıp atmak suretiyle yönünü değiştirme. Avantaj Topu (Free Ball): Smaç yerine pas ile gönderilen top. Alan takım bunu yüksek sesle duyurur ve tüm oyuncular servis karşılama konumlarına geri yerleşir. Ayak hatası (Foot faul): Servis atmadan önce oyun alanına veya servis alanı dışına basmak.
Voleybol topunda 5 numara ne demek?
Plaj voleybolu topları: Plaj voleybolu karşılaşmalarında kullanılıyor. 5 numara olan bu topların FIVB standartları gereğince çevresi 65-67 cm, ağırlığı 260-280 gram ve iç basıncıysa 0,225 kg/cm2olarak belirtiliyor.
En iyi voleybol topu hangisi?
Bu alanda Mikasa, Voit, Molten, Altis, Nike, Selex gibi markalar dünya çapında ön plana çıkan ve oldukça sık rağbet gören en iyi voleybol topu markalarıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum KURALLARI: Hakaret içerici ve kanuni olarak suç teşkil edecek paylaşımlarda bulunmak yasaktır. Sorumluluk tamamen siz ziyaretçilere aittir.