
Akdeniz sahillerinde, nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altında bulunan ve koparmanın 244 bin 315 TL cezası olan kum zambakları, çiçek açtı.
Mersin'in Erdemli ilçesinde, koruma altındaki kum zambakları çiçek açtı. Koruma altındaki kum zambaklarını koparan ve tahrip edenlere 244 bin 315 lira para cezası uygulanacak.
KOPARANA CEZA VAR
Nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altında bulunan kum zambaklarını koparanlara 244 bin 315 TL para cezası kesilecek.
YURT DIŞINA ÇIKARMAK YASAK
İhlas Haber Ajansı'nın aktardığı habere göre; Küçük kömür parçalarını andıran tohumları da dökülmeye başlayan zambakları koparmanın ve soğanlarının yurt dışına çıkarılmasının geçen sene 109 bin 593 TL olan cezası bu yıl 244 bin 315 TL'ye yükseldi. Bölge sakinlerinin duyarlı olduğu kum zambaklarını şehir ve yurt dışından gelenlerin bilmeden koparmaması için ise Doğa Koruma ve Milli Parklar Şubesi ekipleri uyarılarda bulundu.
“244 BİN 315 LİRA PARA CEZASI”
Kum zambaklarının çiçeklerini açtığına değinen Erdemli Doğa Koruma ve Milli Parklar Şefi Mevlüt Çetin, "Nesli tehlike altında olduğu içim koruma altında olan bir türümüz. Bu yıl kum zambaklarını koparanlara 244 bin 315 lira para cezası uyguluyoruz. Ben koruma altına aldığımız bu kum zambaklarımızın korunması için bütün halkımızdan yardım bekliyor ve duyarlı olmalarını rica ediyorum" dedi.

Doğanın gücü her daim etkileyici. Kum zambağı veya deniz nergisi (sea daffodil) olarak bilinen ve bilimsel adı pancratium maritimum olan bu çiçekler bir istisna. Doğada sadece deniz kıyısı kumsallarında görülen soğanlı bir bitki. Kum ve deniz suyundan beslendiği zannedilse de 2 metreyi bulan kökleri yer altına uzanıyor. Ağustos ve ekim ayları arasında çiçek açtıkları bölge genelinde görünmeye başlıyorlar. Ülkemizde, sahillerde gün geçtikçe artan yapılaşmalar ve deniz turizmi yüzünden yok olma tehlikesi altındalar. Ticari çiçekçilikte yerleri yok. Tamamıyle doğal alanlarda yetişen bir tür. Ancak, çiçeklerinin güzelliği ve kokusundan dolayı tüm dünyada yaşam alanlarından sökülüp bahçe ya da saksılarda yetiştirme gibi bir eğilim mevcut.

Kum zambağının kömüre benzeyen siyah tohumları rüzgarlârla yayılıp çimleniyor. Kıyı kumullarında güzel beyaz çiçekler haline gelmek için uygun bir yer bulma umudunda olan çok yıllık bir bitki. Deniz kenarlarında farklı plajlara yayıldıkları ve ampullere dönüşüp çiçek açmaya başlamadan önce mükemmel koşullar için uykuda bekledikleri tespit edilmiş.
Pancratium maritimum (Kum zambağı)
YanıtlaSilTanımı
12 ila 45 cm büyüyebilen bir bitkidir. Soğanı oldukça büyük, 5 ila 5,5 cm uzunluğunda ve 3,5 ila 4,5 cm genişliğindedir. Yapraklar çiçeklerden önce belirir, 2,8 ila 4 cm uzunluğunda, 1 ila 2,5 cm genişliğinde ve tepede küttür. Çiçek kurulu 3 ila 10 arası sayıda çiçek bulundurur. Çiçekler hoş kokulu, iri, gösterişli ve beyaz renklidir. Sıpata 3,5 ila 9 cm uzunluğunda ve genişçe mızraksıdır. Çiçek sapı 5 ila 13 mm uzunluğundadır. Kapsül 2 ila 3 cm uzunluğunda ve 2 ila 2,5 cm genişliğindedir.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Akdeniz havasından Ortadoğu ile Kafkasya’ya kadar olan bölgede yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Deniz kenarında görülür. Kocaeli için nadir bir türdür. Çiçek açtığı dönem turizm sezonu ile örtüştüğünden yoğun baskı altındadır. Ayrıca kumsallara giren iş makineleri ve motorlu araçlar, sahillerin kamp alanı olarak kullanılması ve buralarda ateş yakılması doğal alanlarını tahrip etmektedir. Kandıra ilçesinde gözlemlenmiştir. Uzunkum Tabiat Parkı’nın, tabiat parkı statüsünü kaybetmiş olması da türün ilimizdeki varlığını uzun vadede tehdit etmektedir. Haziran ve ekim ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 50 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Âlem
Plantae (Bitkiler)
Takım
Asparagales (Kuşkonmaz takımı)
Aile
Amaryllidaceae (Nergisgiller)
Cins
Pancratium (Kumzambağı)
Tür
Pancratium maritimum (Kum zambağı)
Anahtar kelimeler
Akdeniz elementi, Nadir bitki, Süs bitkisi, Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki, Zehirli bitki
Türkçe adları
Dilimizde kum zambağı adı ile bilinmektedir.
Dikkat
Soğanı zehirlidir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca her şeyi güçlü anlamına gelir. İsim Dioscorides tarafından kullanılmaktadır, burada atıf iki yönlü olabilir, ilki bitki bilinen bir tıbbi bitkidir. İkincisi ise bitkinin, habitatı ile ilgili olmalıdır. Bitki, deniz kumullarında görülür ve burada koşullar oldukça zordur. Kelime her derde deva anlamında da kullanır. Tür adı Latince denize yakın anlamına gelir. Bitki sadece deniz kenarındaki kumsallarda görülmektedir. İkili adlandırma öncesi adı “Lilio Narcissus albus maritimus minor”dur.
Tıp
Soğanı kusturucudur.
Gıda
Soğanı pişirilerek tüketilebilir.
1. Sanaa A., Fadhel N.B., 2010. Genetic Diversity in Mainland and Island Populations of Endangered Pancratium
YanıtlaSilmaritimum L. (Amaryllidaceae) in Tunisia. Scientia Horticulturae. 125: 740-747.
2. Gümüş, C., 2015. Kum zambağı (Pancratium maritimum L.) bitkisinde yapılan araştırmalar üzerinde bir inceleme. Derim,
2015, 32 (1):89-105.
3. Korkmaz E., Çelikel F.G., 2013. Türkiye Kıyılarında Doğal Yayılış Gösteren Kum Zambağının Korunması ve Kültüre
Alınması Üzerine Yapılan Araştırmalar. V. Süs Bitkileri Kongresi (Yalova), Bildiriler Kitabı Cilt-II.
4. Bogdanova, Y., Pandova, B., Yanev, S., Stanilova M., 2009. Biosynthesis of lycorine by in vitro cultures of Pancratium
maritimum L. (Amaryllidaceae). Biotechnol Biotech Eq 23(2-SE):919–922
KUM ZAMBAĞI
(Pancratium maritimum L.)
Foto: Yumurtalık Haber Gazetesi Web sayfası
Genel Bilgi:
Amaryllidaceae familyasında yer alan Pancratium maritimum L. büyük soğanlı, çok yıllık, otsu
bir bitkidir. Yetişkin bitkiler kum yüzeyinde 30-60 cm yüksekliğindedir. Yaz aylarında çiçek
salkımı şeklinde beyaz renkli, hoş kokulu çiçekler üretirler(1). Pancratium kumul, kurak ve
ekstrem iklim koşullarına çok dayanıklıdır.
Ülkemizde nesli tükenme tehdidi altında bulunan P. maritimum, biyoçeşitlilik yönünden
korunması ve geliştirilmesi gereken bir türdür.(3)
Kullanılan Kısım:
Kullanım Alanları: P. maritimum türünün süs bitkisi olarak dikkat çekmesinin yanında, içerdiği
alkaloidler bakımından tıbbi bitki niteliğindedir(2)
. Bu alkoloidlerin bazıları anti-viral, anti–
kolinesteraz, analjezik ve anti-tümör gibi ilginç farmakolojik özelliklere sahiptir(4)
.