Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, bankaların kredi alacaklarındaki tahsilat sıkıntısı artış gösteriyor. Bu yılın başından beri tahsili gecikmiş alacaklarda (TGA) yüzde 17'lik bir artış kaydedildi ve finansmana erişimin daha da zorlaşacağı tahmin ediliyor.
BDDK'nın son verileri, geçen yıl yüzde 3,9 olan tahsili gecikmiş alacaklardaki artış oranının, 4 Nisan itibarıyla geçen yıla kıyasla yaklaşık altı katına çıktığını ortaya koyuyor. TGA'daki artış haftalık olarak 10 milyar TL'ye yaklaşırken, geçen yıl aylık ortalama 12,3 milyar TL olan TGA artışı bu yıl aylık 23 milyar TL'ye ulaştı. 2024 sonunda bankaların TGA tutarı 294 milyar TL iken, 4 Nisan haftasında bu rakam 358,3 milyar TL'ye yükseldi. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 3,9 olan TGA artış oranı, bu yıl aynı dönemde yaklaşık altı kat artarak yüzde 22'ye çıktı.
19 Mart operasyonları sonrası TGA artışı son dört haftada hız kazandı. Bankaların bireysel kredi ve kredi kartı alacaklarındaki sıkıntının şirketlere ve ticari kredilere de yayıldığı görülüyor. Yılbaşında 177 milyar TL olan TGA tutarı, nisan başında 207,3 milyar TL'ye çıktı. Yılbaşından bu yana TGA'daki artış yüzde 17 oranında gerçekleşirken, 19 Mart operasyonlarından sonraki dalgalanmalar bu artışı hızlandırdı. Haftalık bazda TGA artış oranı yüzde 7,2 seviyesine yükselirken, bireysel ve ticari kredilerdeki haftalık TGA artışı parasal olarak 9,3 milyar TL'ye ulaştı. Son dönemde bankaların tahsil edemediği kredi alacakları haftada yaklaşık 10 milyar TL artarken, yasal takip süreçleri ve buna bağlı tutarlar hızla yükseliyor. Geçen yıl bankaların TGA'larının net karlarına oranı yüzde 23 iken, bu yılın ilk dört ayında bu oran yüzde 39'a çıktı.
Faiz indirimlerine rağmen TGA'daki artışın hızlanması ekonomideki yavaşlamayı ve şirketlerin kredi borçlarında sıkıntıya girdiğini gösteriyor. 17 Nisan'daki yüzde 46 faiz kararının ardından sürecin daha da hızlanması bekleniyor. Bireysel ve ticari kredi faizleri yeni faiz kararı sonrası yükselmeye başladı. TGA'daki artışın etkisiyle kredi faizleri yükselirken Merkez Bankası'nın politika faizini yüzde 46 seviyesine çıkarması ticari kredi faizlerinde büyük bir artışa neden oldu. Uzun süredir finansmana erişimde güçlük çeken şirketlerin bu karar doğrultusunda daha ciddi zorluklar yaşayacağı öngörülüyor. Konkordato ve iflasların daha da artacağına işaret eden TGA verileri; yasal takibe düşen kredi tutarı, icra sürecine giren bireysel kredi borçluları ve hacizle karşılaşacak ticari kredi borçlusu şirketlerde patlama yaşanacağının habercisi.